。
Bab 4: Era Peralihan Kuasa British di Negara Kita
(T4B4)
Selepas Perang Dunia Kedua, Britain kembali menjajah negara kita dan memperkenalkan sistem pengurusan baharu (BMA).Kegagalan sistem ini menyebabkan Britain mengambil keputusan untuk menggunakan sistem pengurusan baharu (Melayan Union). Sistem pengurusan baharu ini ditentang hebat oleh penduduk tempatan.
Hal ini kerana sistem ini menyebabkan orang Melayu dan Sultan hilang keistimewaan asal mereka. Sistem penjajahan terdahulu sekurang-kurangnya sultan dapat mengambil bahagian dalam pengurusan negara, tetapi MU Sultan kehilangan kuasa tersebut. Selepas Perang Dunia Kedua, Sarawak dan Sabah turut diserahkan kepada kerajaan British.
。
.
4.1 British Military Adminstration (BMA)
Peranan BMA
Mengembalikan kestabilan dan keamanan
.
。- Membubarkan pasukan MPAJA Gagal
- Minta MPAJA menyerah senjata
- juga gagal membanteras jenayah , kongsi gelap ,& kketegangan kaum
Memulihkan kepercayaan rakyat
- Rakyat mengalami kesukaran hidup (kekurangan bekalan makanan & ubat-ubatan)
- tiada wang beli makanan
- BMA berusaha memulihkan kerosakan infrastruktur ladang getah, lombong bijih timah
- Membaiki prasarana & kemudahan kesihatan
- Gagal, krn sukar bawa masuk mesin & teknologi
.
4.2 Gagasan Malayan UnionMU BMA
Matlamat Melayan Union
- melicinkan sistem pentadbiran
- meningkat pelaburan ekonomi
- mengukuhkan pertahanan
- mngekalkan orang asing sbg sumber tenaga kerja
Ciri-ciri Melayan Union
Kesatuan
- NNMB, NNMTB & NNS digabung kecuali Sgp disatukan ,
Ketua Pentadbir
- Diketuai oleh Gabenor British
- Majlis Eksekutif & Majlis Perundangan dibentuk. &
Raja-raja Melayu
- Sultan jadi Ahli Majlis Raja-raja
- Hanya boleh bincang hal agama Islam & adat Melayu
Kewarganegaraan
- Guna prinsip jus soli kewarganegaraan berdasarkan tempat lahir （OBJ suka tanya）
- Rakyat lahir di Tanah Melayu dan Singapura boleh jadi warga
- Rakyat yg berumur 18 tahun ke atas & tinggal di TM dan Singapura salama 15-18 Tahun
- Ibu bapa merupakan warganegara
Dapat tandatangan Sultan
H.C. Willan
- menemui raja-raja melayu
- Meninjau sokongan Raja-raja Melayu
Sir Harold MacMichael
- Bertugas dpt tandatangan sultan
- Guna pelbagai taktik (desakan dan paksaan)
.
4.3 Reaksi Penduduk Tempatan Terhadap Malayan Union
Penentangan Raja-Raja-Raja Melayu Terhadap Melayan Union
Faktor Penentangan
- Penjajahan secara mutlak MU MU
- Kehilangan kedaulatan sultan
- Kehilangan kuasa politik sultan
Cara Bantahan Raja-raja Melayu
Bawa kes MU ke Mahkamah Tinggi England
- Mac Michael guna cara tidak sah utk dpt persetujuan Raja-raja Melayu.
Hantar surat bantahan ke London
- Sultan kedah , Perak , Johor hantar surat ke George Henry Hall
Menyokong kongres Melayu
- Sultan Selangor derma duit & merasmikan pembukaan kongres
- menunjuk kesungguhan orang Melayu menolak MU MU
Permaisuri Perak memimpin gerakan menentang Malayan Union
- mengadakan perarakan secara besar-besaran
Memulaukan upacara pelantikan Gabenor
- Ribuan org melayu diketuai oleh raja berhimpun di Hotel Station dgn laungan Daulat Tuanku & Hidup Melayu
.
PENENTANGAN RAKYAT TERHADAP MU
Cara rakyat menentang
Melalui Akhbar Melayu
Cth : Utusan Melayu / Majlis / Warta Negara
- menkritik Mu krn merugikan orang Melayu
- menyeru orang melayu mengada perhimpunan besar-besaran
Bantahan cendekiawan
Tokoh pentadbir Melayu: Dato Onn Jaafar
Tokoh wanita : Cikgu Zaharah Abdullah
Bantahan Persatuan Melayu
CTH: SABERKAS , Persatuan Melayu Kedah , Selangor , Johor
- menganjurkan rapat umum membantah tindakan MacMic hael
Bantahan di Kelantan, Kedah & Johor
Berhimpun di Kota Bharu, Kelantan semasa MacMichael dating Berarak di Alor Setar.
Mengadakan Kongres Melayu Berjaya menubuhkan UMNO
UMNO mengadakan bantahan scr besar-besaran
di Alor Setar , Ipoh , Seremban , Kampung Baru KL , Klang
.
4.4 Penyerahan Sarawak kepada Kerajaan British
Faktor Vyner Brooke menyerah Sarawak kpd BRITISH Masalah pewarian takhta
- Vyner Brooke tidak mempunyai anak lelaki
- Beliau semakin tua
- British ingin menguasai kekayaan ekonomi Sarawak & menjaga kepentingan pelaburan british
Masalah kewangan
- Lombong minyak dan ladang getah musnah akibat Perang Dunia Kedua
- Vyner Brooke tidak mampu bangun Sarawak semulaKemudahan pendidikan , kesihatan , jalan raya
.
4.5 Reaksi Penduduk Tempatan terhadap Penyerahan Sarawak
Datu Patinggi Abang Haji Abdillah mengetuai penentangan di Sarawak
Faktor penduduk menentang penyerahan
Tindakan Bertentangan dgn Perlembagaan 1941 vyner brooke -pernah janji memberi pemerintahan sendiri kpd rakyat Sarawak
Vyner Brooke mengetepikan surat wasiat Charles Brooke
- Vyner Brooke buat keputusan tanpa bincang dengan ahli keluarga brooke
Gerard T.Mac Bryan guna muslihat
- desakan dan sogokan utk dpt persetujuan rakyat
Bentuk Penentangan Penduduk tempatan
Mengadakan persidangan
- berunding mengadakan demontrasi
- PPM, BPS, PKMS menyertai
Mengadakan demonstrasi
- diketuai Datu Patinggi Abang Haji Abdillah & 16 persatuan menyertai
Meletakkan jawatan beramai-ramai
- British mengeluar Pekeliling No.9/1946 larang pegawai awam menyertai gerakan antipenyerahan
Bantahan golongan wanita
- Ciku Lily mengetuai kaum ibu pergi ke rumah panjang untuk mengadakan kempen kesedaran
Menggunakan akhbar CthUtusan Sarawak
Menulis surat bantahan
- PPM , BPS menghantar kpd Gabenor untuk memansuhkan penyerahan sarawak
- ingin menghapus pengawai tinggi british di Sibu
- bermesyuarat bunuh Duncan Steward
Peristiwa Sungkit Berdarah
- berjaya menikam Duncam Steward
- menjadi alasan British menindas perjuangan antipenyerahan
- Ahli kumpulan rukun 13 dijatuhi hukuman mati
Faktor penduduk menyokong penyerahan
Memajukan negeri
- penyerahan dapat memaju aspek politik , perhubungan perdagangan ,peryanian , pendidikan kesihatan dan meningkat taraf hidup rakyat
Memajukan Penduduk Tempatan
- Penubuhan YMA utk galak org melayu dalam biang ekonomi dan sosial
Memberikan peluang pekerjaan dlm perkhidmatan awam
- mengisi jawatan tinggi ( peguam, doktor & jurutera)
.
4.6 Penyerahan Sabah kepada Kerajaan British
British menandatangani penjanjian dengan SBUB dan letakkan sabah di bawah kerajaan british Ketua Kerajaan : Gabenor Sir Edward Twinning
Faktor penyerahan Sabah kpd British
Memenuhi kepentingan British
- Sabah berpotensi ganti tanah jajahan Sri Lanka, India dan Burma yg diberi merdeka
- Sabah bekal sumber bahan mentah & pasaran
- Sabah ialah negeri naungan British semasa pemerintahan SBUB
- British menguasai perhubungan luar dan pertahanan Sabah
Masalah kewangan SBUB
- Tentera Jepun memusnahkan bandar Sabah
- Perlu kos besar utk membangunkan Sabah
.
4.7 Reaksi Penduduk Tempatan terhadap penyerahan Sabah
-semua tidak menentang
Faktor Tidak Menentang
Dasar British
- British menindas kegiatan berpersatuan.
CTH PERSATUAN: PASPAS , BARIP
- British menawar kenaikan pangkat kpd ahli persatuan
- British memindahkan pemimpin aktif ke bandar lain
- Hal ini melemahkan kegiatan berpesatuan (kurang peminpin berkebolehan)
- British mengehadkan peluang dlm pentadbiran
- Penduduk Sabah kurang pengalaman dlm sistem birokrasi Barat
Kepentingan sosioekonomi penduduk tempatan
- penduduk anggap penyerahan memberi peluang kpd mereka dlm bidang pentadbiran perniagaan dan dapat membanguan semula sabah
.